Pisa Kulesi’ni düzeltirseniz, bir anlamı kalmaz.
Pisa Kulesi düz olmadığı için, hafif eğik olduğu için dikkat çeker ve merak edilir. Aynısı markanız için de geçerli.
Sokakta her gün karşımıza çıkan onlarca otomobil markasının ürettiği yüzlerce farklı modelin bir benzerini de siz yaparsanız, kuleniz herhangi bir kule olur. Diğer taraftan Tesla’nın Cybertruck’ı, otomobillerin Pisa Kulesi’dir.
iPod MP3 çalarların Pisa Kulesi’ydi, iPhone cep telefonlarının, IKEA mobilyaların, Swatch saatlerin, Beetle otomobillerin ve hatta Absolut votkaların Pisa Kulesi’ydi.
Çok uzaklara gitmeye gerek de yok, Türkiye’de BİM ilk yıllarında marketlerin Pisa Kulesi’ydi.
Pisa Kulesi’ni reklamla anlatmanıza gerek yoktur. Kulenin kendisi bir reklam öğesidir. Çünkü normal değildir ve bu sayede kendiliğinden dikkat çeker, sohbet konusu olur.
Peki normal nedir?
Normal beklentilerimizdir.
Beklentilerimizin ve varsayımlarımızın içinde kalanları normal olarak tanımlarız. Dışında olanlar da dikkatimizi çeker.
Hep öyle gördüğümüz için, öyle olmasının gerektiğini öğrendiğimiz için, yapıların yere 90 derecelik açıyla dik durmasını bekleriz. Eğik duruyorsa? Ve hatta yüzyıllardır eğik duruyorsa? Normal değildir ve normal olmayana dikkat kesiliriz.
Normal kültüreldir.
İki erkeğin selamlaşırken dudak dudağa öpüşmesi normal midir? Hangi coğrafyada, hangi toplumda ve hangi zamanda olduğunuza göre değişir.
Normal aynı zamanda tarihseldir.
Yüzyıllar boyunca güç sahibi erkekler süslüydü.
Belgeselleri ya da tarihi filmleri hatırlayın, medeniyet girmemiş ormanlardaki kabile liderlerini gözlerinizin önüne getirin. Kabilenin lideri tüylerle, kürklerle ve takılarla, kabilenin en süslü püslü olanıdır.
Daha yakın zamanlarda da öyle... 300 yıl öncesine kadar Avrupa’daki en güçlü erkekler, krallar ve soylular, saçlarından elbiselerine oldukça renkli, süslü ve şatafatlıydı.
Bugünün güçlü liderleri ise, Amerikan başkanları ya da dünyanın en zengin insanlarından mesela Bill Gates, kesinlikle o kadar süslü değiller. Hatta sade giyimleriyle örnek gösteriliyorlar.
Normalin ne olduğu tarihin neresinde olduğumuza da bağlı.
Bir marka için de, bulunduğu kategorinin o anki durumuna bağlı.
Tüm otomobil markaları bayi sistemiyle satış yaparken, siz bayi ağı kurmadan online kanallardan otomobil satışına başlarsanız, Pisa Kulesi olursunuz. Ama zamanla diğer markalar da online satış yapmaya başlarsa, yani tüm kuleler eğik inşa edilmeye başlarsa, bu sefer anormal olmak için bayi ağı kurmanız gerekir.
Yani normal ve anormal, markalar dünyasında da sabit değildir. Şartlara göre değişir.
Yapmamız gereken, hangi beklentilerin ve ve hangi varsayımların içinde, hangilerinin dışında kalacağımızı bulmak. Kökten bir yıkımdan bahsetmiyoruz. Bazı basit hamleler bile, varsayımları kurcalamaya yeter. Mesela mı?